Gestasyonel Diyabet Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir
Gestasyonel diyabet, gebelik sırasında bir kadında kan şekerinin yükselmesidir. Gebeliğinizi ve bebeğinizin sağlığını etkileyebileceği için, hem gebelik sırasında hem de sonrasında doktor kontrolü altında olmanızı gerektirir. Her ne kadar doktorunuz doğum öncesi ziyaretlerinizde gestasyonel diyabet için test yapsa da, gebelik öncesinde ve gebelikte riskleri azaltmak ya da kan şekeri seviyenizi kontrol etmek için atabileceğiniz bazı adımlar vardır. Bunlar sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizi de içerir. Bu rahatsızlık, risk faktörlerinin neler olduğu ve gebeliğinizi nasıl etkileyebileceği hakkında daha fazlasını öğrenmek için, okumaya devam edin.
Gestasyonel Gebelik Nedir?
Gestasyonel diyabet, gebelik sırasında anne adaylarını etkileyen bir diyabet türüdür. Nasıl olduğuna gelince: Gebelik hormonları vücudun şekeri (glikoz) parçalamasını zorlaştırırlar; çünkü insülini, kan şekeri seviyesini sabit tutma görevini yerine getirmekten alıkoyarlar. Vücut genellikle buna karşı daha fazla insülin üretir, ancak bazı hamile kadınlar yeterince ekstra insülin üretemez, bu da kan şekeri seviyesinin yükselmesine neden olur. Sonuç olarak glikoz, enerji olarak kullanılacağı hücrelere gitmek yerine, fazla miktarda kanda kalır.
Bu durum genellikle hamileliğin ikinci yarısında, bazen 20. hafta gibi erken bir zamanda, ancak genellikle daha sonra ortaya çıkar. Çünkü bebek büyüdükçe, plasenta insülinin gerektiği gibi çalışmasını engelleyen hormonlardan daha fazla üretir. Yemekten sonra kan şekeri düzeylerinde hafif bir artış normaldir, ancak gestasyonel diyabetiniz varsa kan şekeri düzeylerindeki artış, bebeğinizin büyümesi ve gelişimini etkileyebilir.
Gestasyonel Diyabet Teşhisi Nasıl Konur?
Gestasyonel diyabetin herhangi bir işaret ya da belirtisini fark etmeyebilirsiniz. Ancak aşağıda listelenen risk faktörlerinden herhangi birini taşıyorsanız, doktorunuz doğum öncesi kontrollerinizde gestasyonel diyabet için test yapmak isteyebilir. Daha düşük risk grubundaysanız, doktorunuz bekleyebilir ve tarama testini gebeliğin ikinci yarısında, genellikle 24 ile 28 haftalar arasında yapabilir. Eğer endişeliyseniz, durumunuz için neyin doğru olduğu konusunda doktorunuza danışın.
Gestasyonel diyabetiniz varsa, doktorunuz özellikle hamileliğin son üç ayında, her şeyin hem siz hem de bebeğiniz için iyi gittiğini kontrol etmek üzere doğum öncesi ziyaretlerinizi daha sık yapmanızı isteyebilir.
Risk Faktörleri
Bu durumun neden bazı kadınlarda görüldüğü bilinmemekle birlikte, gestasyonel diyabet için risk faktörleri aşağıdakiler gibidir:
25 yaşından büyükseniz
Fiziksel açıdan hareketsizseniz
Fazla kiloluysanız
Yüksek tansiyonunuz varsa
Kalp rahatsızlığı geçmişiniz varsa
Polikistik over sendromunuz varsa
Prediyabetiniz varsa (tip 2 diyabetin öncüsü) ya da yakın bir aile üyenizde tip 2 diyabet varsa
Bir önceki gebeliğinizde gestasyonel diyabet rahatsızlığınız olduysa
Daha önce 4 kilodan ağır bir bebek doğurduysanız
Daha önce bir ölü doğum yaptıysanız
Afrika kökenli Amerikalı, İspanyol, Kuzey Amerikalı, Pasifik Adalı ya da Asyalıysanız
Doktorunuz sahip olduğunuz risk faktörlerini biliyor olabilir; ancak bu faktörlerden herhangi birini taşıyorsanız, ister hamile kalmaya çalışıyor olun, ister ilk doğum öncesi ziyaretiniz olsun, doktorunuza mutlaka bunları bildirin.
Gestasyonel Diyabet Hamileliğimi ve Bebeğimi Nasıl Etkileyebilir?
Gestasyonel diyabetli anne adaylarının çoğu sağlıklı bebeklere sahip olacaklar. Ancak gestasyonel diyabetin doktorun sıkı kontrol ve gözetimi altında olması gerekmektedir. Gestasyonel diyabetin bebeğinizin sağlığı açısından taşıdığı risklerin bazılarını aşağıda bulabilirsiniz:
Bebekte aşırı kilo alımı. Kanınızda artan glikoz miktarı, bebeğinize daha fazla şeker taşınması anlamına gelir, bu da bebeğin kilo almasına neden olur. Bu da doğum sırasında bazı komplikasyon ya da yaralanmalara yol açabilir.
Erken doğum riskinin artması. Gestasyonel diyabetli kadınların çoğu gebelik süresini tamamlasa da, bazı durumlarda –bebeğin fazla büyümesine bağlı olarak– doktor zamanından önce doğumu önerebilir.
Artan solunum sıkıntısı riski. Bu durum, bebeğin nefes almasını zorlaştırabilir ve bu yüzden akciğerleri gelişene kadar bebeğin solunum desteğine ihtiyacı olabilir.
Düşük kan şekeri seviyesi (hipoglisemi)
Sarılık
İlerleyen zamanlarda tip 2 diyabet riski
İleriki çocukluk döneminde yüksek kilolu ya da obez olma riski
Yüksek kilolu bir bebeğin doğumu, çoğunlukla aşağıdakilere neden olabilir:
Doğumda zorluklar
Sezaryen ihtimalinin artması
Doğum sonrası ağır kanama
Normal doğum yapılması durumunda, vajina ya da vajinayla anüs arası bölgede (perineum) yırtılmalar.
Gestasyonel diyabet sizin için de aşağıdaki riskleri doğurabilir:
Gebelik sırasında yüksek tansiyon ve preeklampsi
Tip 2 diyabet. Doğum sonrasında kan şekeri seviyesi normale dönmelidir, ancak ilerleyen zamanlarda tip 2 diyabet geliştirme riski yüksektir. estasyonel diyabete sahip kadınların %15 ila %70’i, hayatlarının ileriki dönemlerinde tip 2 diyabet sorunu yaşar. İyi haberse, doğum sonrasında ideal kilonuza dönmek, bu riski azaltır. Doğumdan sonra önemli miktarda kilo veren kadınların %25’inden azı hayatlarının ilerleyen dönemlerinde tip 2 diyabet sorunu yaşamaktadır.
Bazı kadınlar, hamile kalmadan önce, farkında olmadan hafif bir diyabet tipine sahip olabilir. Bu kadınlar için diyabet, doğum sonrasında da geçmeyen, ömür boyu sürecek bir rahatsızlık olabilir.
Gestasyonel Diyabet Önlenebilir ya da Tedavi Edilebilir Mi?
Gestasyonel diyabeti önlemek için atabileceğiniz bazı işe yarar adımlar vardır. Hamile kalmadan önce sağlıklı alışkanlıklar benimsemek, riski azaltmaya yardımcı olabilir, ancak garantisi yoktur. Yapabilirseniz, sağlıklı beslenin, düzenli egzersiz yapın ve hamile kalmadan önce kilo verin.
Gestasyonel diyabet teşhisi konulduysa, kan şekeri düzeyinizi kontrol etmek ve komplikasyon olasılığını azaltmak için neler yapabileceğiniz aşağıda açıklanmıştır:
Sağlıklı beslenin. Hamile kadınların kilo vermesi tavsiye edilmese de, bolca meyve, sebze ve tam tahıllı gıdalar yemek, gestasyonel diyabeti kontrol altında tutmaya yardımcı olabilir. Gün boyunca öğünlerinizi düzenli yiyin, ancak porsiyon miktarlarınıza dikkat edin. Doktorunuz gestasyonel diyabetin kontrolüne yardımcı olmak için tasarlanmış bir diyet önerebilir ve hamileliğiniz boyunca almanız gereken sağlıklı kilo miktarı hakkında size bilgi verebilir.
Egzersiz yapın. Egzersiz, kan şekeri seviyelerinin düşürülmesine yardımcı olur ve genel olarak sağlığınız için de iyidir. Gebeliğiniz sırasında hangi tip egzersizin sizin için iyi olduğunu doktorunuza danışın. Yürüyüş ya da hamile yogası iyi seçenekler olabilir. Doktorunuz izin verirse, haftada 5 gün, günde yaklaşık 30 dakika hafif bir egzersizi hedefleyebilirsiniz.
İlaçlarınızı alın. Gestasyonel diyabeti olan kadınların yaklaşık %10 ila 20’sinin, kan şekeri seviyelerinin kontrol altına alınmasına yardımcı olması için insüline (genellikle enjeksiyon olarak) ihtiyacı vardır. Gerekirse doktorunuz size reçete edecektir.
Hamileliğinizin son üç ayında, doktorunuz daha sık kontrole gelmenizi isteyebilir ve kan şekeri seviyenizi test edecektir. Bazı durumlarda doktorunuz kendi kan şekerinizi günlük olarak (günde birkaç kez bile olabilir) kontrol etmenizi önerebilir. Eğer önerirse, doktorunuz bunu tam olarak nasıl ve ne zaman yapacağınız konusunda size yardımcı olacaktır.
Doktorunuz her şeyin yolunda gittiğinden emin olmak için bebeğinizin sağlığını da yakından izleyecektir.
Doğumdan hemen sonra doktorunuz kan şekeri seviyenizi kontrol edecek, 6 ve 12 hafta sonra yeniden tekrarlayacaktır (bazen daha sık olabilir). Doktorunuz kan seviyenizi her birkaç yılda bir kontrol ettirmenizi de önerebilir.
Gestasyonel diyabetiniz olduğunu öğrenmek sizin için stresli ve üzücü olabilir ve muhtemelen kafanızda birçok soru var. Ancak sağlık ekibinizin, hamileliğinizin sorunsuz geçmesini ve bebeğinizin sağlıklı kalmasını sağlamak için size doğru tıbbi bakımı sağlayabileceğini aklınızdan çıkarmayın.
