Bebeklerin konuşmayı öğrenmesi: Bebeklerde konuşma eğitimi

Çoğu ebeveyn, çocuklarının dil gelişiminden endişe duyar. Bu, her çocuğun gelişiminin hayati bir parçasıdır ve bu rehber bebeklerin iletişim kurma süreçleri konusunda size yardımcı olacaktır.

Bebekler Nasıl İletişim Kurar

Konuşmaya bile başlamadan önce küçük çocuklar ihtiyaçlarını anlatmada çok beceriklidir.  Ağlayarak aç olduklarını, cıvıldayarak mutlu olduklarını, yüzlerini bir yiyecekten uzağa çevirerek onu sevmediklerini veya bir oyuncağa işaret ederek onu istediklerini anlatabilirler. Bu ilk sesler ve jestler, daha sonraki zengin, dil tabanlı iletişimin temelini oluşturan basit iletişim türleridir.

Tıpkı yabancı dil öğrenen yetişkinler gibi küçük çocuklar da genellikle konuşabildiklerinden çoğunu anlarlar. Çocuk gelişimi uzmanları çocukların anlayabildikleri ("alıcı dil" adı verilir) ile söyleyebildikleri ("ifade edici dil" adı verilir) arasında bir ayrım yapar. Çocuğunuzun söylediklerini anlamak kolaydır, yeter ki dinleyin. Peki ama çocuğunuzun kavradığını nasıl anlarsınız? Bunun bir yolu, sizin söylediklerinize nasıl tepki verdiğini gözlemlemektir.

Bebeğiniz adını ne zaman öğrenecek?

Çocukların büyük bir kısmı, 4 ile 8 aylık arasında bir yerlerde kendi isimlerinin sesini tanımaya başlar. Çocuğunuzun adını seslenip yüzünü size dönüp dönmediğine bakarak bunun ne zaman gerçekleştiğini anlayabilirsiniz. 

Bebeğim ne zaman ilk kelimelerini söyleyecek?

Çocuklar genellikle ilk doğum günleri civarında ilk kelimelerini söylemeye başlar. Yaklaşık 20 aylık olduklarında ise çoğu çocuk günde dokuz yeni kelime öğrenecektir. Bu da her ay 250'nin üzerinde kelime demek! Yaklaşık 2 yaşına geldiklerinde ise çocuklar bir diğer kilometre taşına gelir. Kelimeleri iki kelimelik "cümleler" olarak birleştirmeye başlarlar, "süt gitti" gibi (bu da ya "Sütümü içmeyi bitirdim" demektir ya da "Mama sandalyemden aşağı bir bardak sütü döktüm").

Dil gelişiminde bir çocuğun belirli bir aşamaya hangi yaşta geleceğini belirlemek zordur. Bununla birlikte çoğu çocuk birbirlerinden birkaç ay farkla temel dil gelişimi kilometre taşlarına ulaşacaktır. Kendi çocuğunuzun dil gelişimi hakkında sorunu veya bir kaygınız varsa bunları doktorunuza belirtmeyi unutmayın.

Konuşma Gelişimi Kontrol Listesi:

9 Ay

Hafifçe adını söylediğinizde başını size doğru dönüyor mu? "Ma-ma," "da-da" veya "ba-ba" gibi sesler çıkarıyor mu?

12 Ay

En az bir kelimeyi söyleyebiliyor mu?

18 Ay

Birkaç tek kelimeyi söyleyebiliyor mu?

2 Yaş

Bildiği insanların, nesnelerin ve vücut parçalarının adlarını tanıyor mu? İsmi söylendiği zaman bir nesneye veya resme işaret edebiliyor mu? Bir konuşmada duyduğu sesleri tekrar edebiliyor mu? İki kelimelik "cümleler" kullanıyor mu? Basit talimatları takip edebiliyor mu?

Çocuğunuzun konuşmasının gelişimine yardımcı olma

1. Erken Başlayın

Doğduğu günden itibaren çocuğunuza öğrenmeye giden yolda yardımcı olmak için onunla konuşabilir, şarkı söyleyebilir ve okuyabilirsiniz. Yemek zamanında, banyo zamanında, hatta altını değiştirirken konuşmayı veya şarkı söylemeyi deneyin. Onun için çok değerli, ikiniz için ise çok eğlenceli olacaktır. Ona bir şeyler okurken masal ve resimler hakkında konuşun.

2. Çocuğunuzla diyalog kurun

Çocuğunuz hâlâ agu aşamasında olsa bile ikiniz yine de "sohbet" edebilirsiniz. Çocuğunuzun agu seslerine bir dilmiş gibi davranın ve sanki söylediğini anlıyormuş gibi (anlamasanız bile) gerçek kelimelerle yanıt verin. Bırakın o da biraz daha agu ile size "cevap" versin. Şapşal bir oyun gibi gelebilir ama çocuğunuza sohbetin nasıl işlediğini ve konuşup dinlerken nasıl sıra bekleneceğini öğretiyorsunuz.

3. Onun Adı Ne Oynayın

İkiniz kullanırken çocuğunuzun sevdiği şeylerin adını söyleyerek çocuğunuzun yeni kelimeler öğrenmesine yardımcı olabilirsiniz: "Bak top geliyor" veya "Mmmm... elma." Çocuğunuz bir kelimeyi öğrendikten sonra "Top nerede?" diye sorarak ve topa işaret ederek cevap vermesini sağlayarak anlayıp anlamadığını da kontrol edebilirsiniz. Ya da biraz daha büyüyüp kelimeyi nasıl söyleyeceğini öğrendiğinde "Bu nedir?" diye sorabilir, "Top!" diye cevap vermesini bekleyebilirsiniz.

4. İnşa edip genişletin

Çocuğunuz bir veya iki kelimelik cümleler söylediğinde yanıtınıza tüm demek istediği anlamı dahil edin. Örneğin "Ördek yok" dediği zaman "Ördek istemiyor musun?" (veya farklı bir bağlamda, "Ördeği bulamıyor musun?") diye cevap verebilirsiniz. Bu şekilde ne demek istediğini anladığınızı doğrulayabilir ve aynı anda tam cümle yapısını öğretebilirsiniz.

Unutulmaması gereken önemli bir şey, dil gelişiminin büyük bir kısmının sizin ve çocuğunuzun her gün birlikte yaptığı aktiviteler sonucu doğal olarak geliştiğidir.

Çocuğunuzla konuşma, kitap okuma, şarkı söyleme ve oyun oynama fırsatlarından yararlanın. Bunlar çocuğunuzun öğrenmesine yardımcı olacak ve aynı zamanda aranızdaki bağın güçlenmesini de sağlayacaktır. En önemlisi de ikiniz de bunları yaparken çok eğleneceksiniz.